MELBOURNE, Avustralya — Papua Yeni Gine’de sakinlerin sularını zehirlediğini, topraklarını sular altında bıraktığını ve geçim kaynaklarını riske attığını söylediği terk edilmiş bir altın ve bakır madeninin çevre ve insan hakları üzerindeki etkisine ilişkin bağımsız bir soruşturma Salı günü başlayacak.
2020’de, ülkenin özerk bölgesindeki bir ada olan Bougainville’in 156 sakini, madencilik devi Rio Tinto’yu madendeki milyonlarca ton atığı temizlememesiyle ilgili söyledikleri insan hakları ve çevre ihlalleriyle suçladı. Otuz yılı aşkın bir süre önce kapanan Panguna.
Avustralya’daki İnsan Hakları Hukuk Merkezi ile birlikte çalışan sakinler, Avustralya’da yurtdışında faaliyet gösteren Avustralya şirketlerine karşı yapılan şikayetleri soruşturma yetkisine sahip yargı dışı bir kuruma insan hakları şikayetinde bulundular ve Avustralya hükümeti tarafından bir soruşturma yapılması çağrısında bulundular. (Maden, Papua Yeni Gine’nin Avustralya sömürge yönetimi döneminde kuruldu.)
Geçen yıl, Rio Tinto şikayete cevaben bağımsız bir etki değerlendirmesine fon sağlayacağını söyledi. Sakinler Salı günü söz konusu değerlendirmenin ilk aşamasının başlatılmasını umut verici bir başlangıç olarak kutladılar, ancak Rio Tinto’nun etki değerlendirmesi için ödeme yapmayı taahhüt ettiği ancak iyileştirme için ödeme yapmadığı kaydedildi.
Bougainville’deki Makosi Köyü’nden bir arazi sahibi ve Bougainville Parlamentosu üyesi Theonila Roka Matbob, İnsan Hakları Hukuk Merkezi tarafından yayınlanan bir bildiride, “Bu, etkilenen topluluk bölgelerindeki insanlar için güvensizlik ve acıyı ele alma yolunda önemli bir adımdır” dedi. .
Etkilenen bir bölgede bulunan Matbob, “Yediğimiz yemeğin, içtiğimiz suyun ve soluduğumuz havanın güvenli olmadığından her zaman endişe duyuyoruz” dedi. Setlerin çökmesinden ve maden atıklarının topraklarımızı ve topluluklarımızı sular altında bırakmasından endişe ediyoruz.”
Bir zamanlar dünyanın en büyük ve en karlı bakır ve altın madenlerinden biri olan ve Papua Yeni Gine için önemli bir ekonomik itici güç olan Panguna, çok uluslu bir şirket olan Rio Tinto’nun Avustralyalı bir yan kuruluşu olan Bougainville Copper Limited tarafından işletiliyordu.
Yerel halk, madenin çevreye verdiği zarar konusunda endişeliydi ve karın eşitsiz bir şekilde dağıtıldığını, bunun faydalarını Papua Yeni Gine anakarasının topladığını, adadakilerin ise madenin etkisiyle baş etmeye bırakıldığını hissetti.
Madenle ilgili gerilimler, Bougainville’in bugüne kadar devam eden bağımsızlık hareketine katkıda bulunan bir faktördü ve yerel halkın protestoları, 1989’da madenin kapanmasına ve on yıl süren bir iç çatışmaya yol açtı.
İnsan Hakları Hukuk Merkezi meşru müdürü Defan Adams, madenin işletilmesi sırasında yakındaki nehirlere bir milyon tonun üzerinde atık ürün saldığını söyledi. Zamanla, bu atık, sakinlerin içme, çiftçilik ve balıkçılık için bağımlı olduğu yakındaki nehirlere aşındığını söyledi.
İnsan Hakları Hukuk Merkezi, “mayın atıklarının içme suyu toplamak için kullandıkları yakınlardaki tüm dereleri ve yer altı su kaynaklarını sular altında bıraktığı” toplulukları ziyaret etti. “Sonuç olarak, insanlar daha uzaktaki diğer kaynaklardan su getirmek için birkaç saat yürümek zorunda kalıyor.”
Değerlendirme, bağımsız çevre şirketi Tetra Tech Coffey tarafından yürütülecek ve topluluk liderleri, toprak sahipleri, Papua Yeni Gine hükümet temsilcileri, İnsan Hakları Hukuk Merkezi ve Rio Tinto temsilcilerinden oluşan bir komite tarafından denetlenecek.
18 ay sürmesi beklenen ilk aşaması, özellikle su kaynaklarının kirlenmesi ve yaşlanan maden altyapısının sağlamlığı gibi insanların sağlığı ve güvenliği için tehlike oluşturabilecek olanlar olmak üzere madenin yarattığı en ciddi riskleri inceleyecek.
Bayan Adams, yerel halkla görüşmeleri ve harçların stabilitesini kontrol etmek ve su kaynaklarından numune almak gibi teknik incelemeleri içerecek ve çözümler hakkında daha fazla araştırma ve tartışmanın önünü açacak.
“Bu, sorunların belirlenmesine yardımcı olacaktır, ancak nihayetinde, Rio Tinto’nun toplulukların topraklarında güvenlik içinde yaşayabilmeleri için çözümlere fon sağlama taahhüdü vermesi gerekiyor” dedi.
2020’de, ülkenin özerk bölgesindeki bir ada olan Bougainville’in 156 sakini, madencilik devi Rio Tinto’yu madendeki milyonlarca ton atığı temizlememesiyle ilgili söyledikleri insan hakları ve çevre ihlalleriyle suçladı. Otuz yılı aşkın bir süre önce kapanan Panguna.
Avustralya’daki İnsan Hakları Hukuk Merkezi ile birlikte çalışan sakinler, Avustralya’da yurtdışında faaliyet gösteren Avustralya şirketlerine karşı yapılan şikayetleri soruşturma yetkisine sahip yargı dışı bir kuruma insan hakları şikayetinde bulundular ve Avustralya hükümeti tarafından bir soruşturma yapılması çağrısında bulundular. (Maden, Papua Yeni Gine’nin Avustralya sömürge yönetimi döneminde kuruldu.)
Geçen yıl, Rio Tinto şikayete cevaben bağımsız bir etki değerlendirmesine fon sağlayacağını söyledi. Sakinler Salı günü söz konusu değerlendirmenin ilk aşamasının başlatılmasını umut verici bir başlangıç olarak kutladılar, ancak Rio Tinto’nun etki değerlendirmesi için ödeme yapmayı taahhüt ettiği ancak iyileştirme için ödeme yapmadığı kaydedildi.
Bougainville’deki Makosi Köyü’nden bir arazi sahibi ve Bougainville Parlamentosu üyesi Theonila Roka Matbob, İnsan Hakları Hukuk Merkezi tarafından yayınlanan bir bildiride, “Bu, etkilenen topluluk bölgelerindeki insanlar için güvensizlik ve acıyı ele alma yolunda önemli bir adımdır” dedi. .
Etkilenen bir bölgede bulunan Matbob, “Yediğimiz yemeğin, içtiğimiz suyun ve soluduğumuz havanın güvenli olmadığından her zaman endişe duyuyoruz” dedi. Setlerin çökmesinden ve maden atıklarının topraklarımızı ve topluluklarımızı sular altında bırakmasından endişe ediyoruz.”
Bir zamanlar dünyanın en büyük ve en karlı bakır ve altın madenlerinden biri olan ve Papua Yeni Gine için önemli bir ekonomik itici güç olan Panguna, çok uluslu bir şirket olan Rio Tinto’nun Avustralyalı bir yan kuruluşu olan Bougainville Copper Limited tarafından işletiliyordu.
Yerel halk, madenin çevreye verdiği zarar konusunda endişeliydi ve karın eşitsiz bir şekilde dağıtıldığını, bunun faydalarını Papua Yeni Gine anakarasının topladığını, adadakilerin ise madenin etkisiyle baş etmeye bırakıldığını hissetti.
Madenle ilgili gerilimler, Bougainville’in bugüne kadar devam eden bağımsızlık hareketine katkıda bulunan bir faktördü ve yerel halkın protestoları, 1989’da madenin kapanmasına ve on yıl süren bir iç çatışmaya yol açtı.
İnsan Hakları Hukuk Merkezi meşru müdürü Defan Adams, madenin işletilmesi sırasında yakındaki nehirlere bir milyon tonun üzerinde atık ürün saldığını söyledi. Zamanla, bu atık, sakinlerin içme, çiftçilik ve balıkçılık için bağımlı olduğu yakındaki nehirlere aşındığını söyledi.
İnsan Hakları Hukuk Merkezi, “mayın atıklarının içme suyu toplamak için kullandıkları yakınlardaki tüm dereleri ve yer altı su kaynaklarını sular altında bıraktığı” toplulukları ziyaret etti. “Sonuç olarak, insanlar daha uzaktaki diğer kaynaklardan su getirmek için birkaç saat yürümek zorunda kalıyor.”
Değerlendirme, bağımsız çevre şirketi Tetra Tech Coffey tarafından yürütülecek ve topluluk liderleri, toprak sahipleri, Papua Yeni Gine hükümet temsilcileri, İnsan Hakları Hukuk Merkezi ve Rio Tinto temsilcilerinden oluşan bir komite tarafından denetlenecek.
18 ay sürmesi beklenen ilk aşaması, özellikle su kaynaklarının kirlenmesi ve yaşlanan maden altyapısının sağlamlığı gibi insanların sağlığı ve güvenliği için tehlike oluşturabilecek olanlar olmak üzere madenin yarattığı en ciddi riskleri inceleyecek.
Bayan Adams, yerel halkla görüşmeleri ve harçların stabilitesini kontrol etmek ve su kaynaklarından numune almak gibi teknik incelemeleri içerecek ve çözümler hakkında daha fazla araştırma ve tartışmanın önünü açacak.
“Bu, sorunların belirlenmesine yardımcı olacaktır, ancak nihayetinde, Rio Tinto’nun toplulukların topraklarında güvenlik içinde yaşayabilmeleri için çözümlere fon sağlama taahhüdü vermesi gerekiyor” dedi.