Kamboçya, Met’teki, dördü Galeri 249’da bulunan bu dokuz eşyanın, bir tapınak akıncısı tarafından çaldığı eserler olarak tanımlanan düzinelerce eşya arasında olduğunu söylüyor. Kamboçyalı yetkililer onun hesabına büyük ölçüde güveniyorlar, ancak Met, iddiaları desteklemek için kendilerine veya başka bir kanıt sunulmadığını söylüyor. Kredi… New York Metropolitan Arka Müzesi aracılığıyla; Sağ altta, The New York Times için Jeenah Moon
1970’lerde, ansiklopedik koleksiyonunun dünyanın en iyileri arasında kabul edilmesinden çok sonra, Metropolitan Museum of Arka, Güney veya Güneydoğu Asya’da küçük holdingleri olduğunu fark etti. Bir kurum içi tahmin, 60’tan fazla nesnenin sergilenmeye değer olmadığını öne sürdü.
Ancak sonraki yirmi yılda, şimdi bir şehir bloğundan daha fazlasını işgal eden yeni galeriler için yüzlerce eser satın alarak birinci sınıf bir koleksiyon oluşturdu. Muazzam girişim, antik Kamboçya ve Hindistan, Tayland ve Vietnam’ın ihtişamını New York’a getirdi ve burada müzeyi uzun süredir tanımlayan Batı başyapıtlarının yanında gurur duydular.
Bu çabada önemli olan, Khmer arka’da önde gelen bir koleksiyoncu, bilgin ve satıcı haline gelen ve daha sonra Kamboçyalı eserlerin yasa dışı kaçakçısı olarak suçlanacak olan İngiliz-Taylandlı işadamı Douglas AJ Latchford’du.
1983’ten başlayarak, Latchford müzeye 13 eser verdi veya sattı, mütevazı bir miktar ama bir tanesi Khmer heykelinin prömiyer örneklerini içeriyordu. İki hediye, Khmer arka’ya odaklanan Galeri 249’un girişini koruyan, devasa, ikiz taş heykellerin gövdeleriydi, Diz Çökmüş Görevliler. Duvar etiketi, Met’in koleksiyon çalışmalarını yöneten Güney ve Güneydoğu Asya arka küratörü “Martin Lerner onuruna” verildiğini belirtti.
Kamboçyalı yetkililer şimdi bu 13 eşyanın çoğunun çalındığına inandıklarını söylüyorlar. Bu galerideki düzinelerce başka eserin ve diğerlerinin de yağmalandığından şüpheleniyorlar, genellikle 2020’de ölen Latchford tarafından kaçırılıyor. Müzeye gelmeden önce çalınan eşyaları diğer bağışçılara ve satıcılara sık sık sattığına inandıklarını söylüyorlar.
Kamboçya, Galeri 249’un bu köşesinde sergilenen yarım düzine nesnenin yağmalandığından şüphelendiğini söylüyor, buna Douglas AJ Latchford tarafından Met’e verilen iki eser de dahil. Kredi… The New York Times için Jeenah Ay
Kamboçyalılar, iddialarını kısmen reforme edilmiş bir yağmacı hesabına dayandırarak, düzinelerce sanat eserinin iadesi için baskı yapmak için ABD Adalet Bakanlığı’nın yardımına başvurdular. Yağmacı Toek Tik, Met koleksiyonundaki 33 eseri kişisel olarak yağmaladığını ve Latchford ile sık sık iş yapan aracılara sattığını hatırladığı nesneler olarak tanımladı.
Ancak anlaşmazlık, garip bir soğukluğa dönüştü.
Met, yağmalandığı kanıtlanan eşyaları iade etme geçmişine sahip olduğunu, yıllardır Khmer eserlerini gözden geçirdiğini ve bunun sonucunda birkaç kaynağı güncellediğini ve bu bilgiyi Kamboçyalı yetkililere devrettiğini söyledi. Ancak Met, Kamboçya’ya, Met web sitesinde ince sahiplik tarihleri listelenen nesnelere müzenin uygun unvanını destekleyebilecek veya zayıflatabilecek bir dizi dahili belge göstermeyi reddetti.
Bu arada Kamboçyalı yetkililer, yağmalama kanıtlarını müzenin kendisine değil, federal yetkililere devretti.
Met, “Toek Tik’in hesapları bize verilmedi” dedi, “33 öğenin kimliğini de bilmiyoruz. Kamboçya’dan eserlerin çalındığını gösteren kanıtları defalarca talep ettik.”
Galeri 249’da Kamboçya’dan şüphelenilen üç eser yağmalandı. İki (sol üst ve orta) Latchford hediyeleriydi. Üçüncüsü, birlikte yazdığı bir kitapta müzeye hediye olarak listeleniyor, ancak Met farklı, anonim bir bağışçıdan geldiğini söyledi. Kredi… The New York Times için Jeenah Ay
Kamboçya hükümeti avukatı Bradley Gordon, “Met’in Kamboçya’nın ulusal hazinelerine yasal olarak sahip olma hakkına sahip olduğunu kanıtlamak için ispat yükü Met’e ait olmalıdır.”
Kamboçyalı yetkililer, sağlam bir dizi iddiayı sürdürürken, geçen yıl 62 yaşında vefat eden Toek Tik tarafından bazı durumlarda kırk yıl öncesine ait yer ve olayların hatırlanmasına büyük ölçüde güveniyorlar. Onun hesabı ayrıntılıydı ve Kamboçyalılar Bunların çoğunun, diğer hırsızlarla yapılan görüşmeler ve yağmalanan uzak orman tapınaklarında veya Latchford’un gazeteleri arasında bulunan kanıtlarla desteklendiğini söyleyin. Ancak bazen Toek Tik, hepsinin Met’teki bir öğeye kabaca benzediğini düşündüğü birkaç farklı nesne bulduğunu hatırladı.
Kamboçyalı yetkililer, Met yetkililerinin satın almadan önce birçok öğeyi ne kadar kapsamlı bir şekilde inceledikleri konusunda endişeler uyandıran kayıtlar da keşfettiklerini söylüyorlar. Özellikle, toplama çalışmalarına öncülük eden Met küratörü Lerner’in 2003 yılında arka pazar danışmanı olmak için görevinden ayrılmasından kısa bir süre sonra müşterilerinin arasında Latchford’un da bulunduğunu gösteren belgelere atıfta bulunuyorlar.
Kızı tarafından Kamboçya’ya teslim edildikten sonra Latchford’un bilgisayarında bulunan belgeler, Lerner’in uzmanlığını ve eski bir Met uzmanı olarak itibarını Latchford’un satılık ürünlerine yardım etmek için kullandığını gösteriyor. Latchford müşterileri için hazırlanan mektuplarda Lerner, bir vakada Latchford’un kendisinden yazmasını istediği şeyi yakından takip eden bir dil kullanarak, eserlerin değeri ve önemine kefil oldu. Ayrıca birlikte en az bir esere sahiptiler.
Gordon, “Bu ilişki ve bunun Metropolitan’ın Kamboçya kültürel varlık koleksiyonunun meşruiyetine veya eksikliğine nasıl uyduğu hakkında daha fazla bilgi edinmek için sabırsızlanıyoruz” dedi.
Alanında en saygın uzmanlardan biri olan Lerner, bir röportajda, Latchford ile olan iş ilişkisinin Met’ten ayrıldıktan sonra başladığını ve müze için aldığı Latchford eşyalarında herhangi bir leke bilmediğini söyledi. veya daha sonra danışman olarak kefil oldu. Ancak o zamanki diğer küratörler gibi, Latchford’un eserlerini nerede koruduğunu araştırmak için fazla bir şey yapmadığını kabul etti, şimdi pişman olduğu bir pozisyon.
“Şimdi bildiklerimi biliyorsam, muhtemelen Bay Latchford ile bu kadar yakın çalışmamalıydım,” dedi.
Latchford, Lerner’in Met’te çalıştığı 31 yıl boyunca şüpheli bir kaçakçı değil, bir koleksiyoncu ve satıcı olarak kabul edildi. 2008 yılında, Lerner müzeden ayrıldıktan neredeyse beş yıl sonra, Latchford, müzelerine yaptığı bağışlardan dolayı Kamboçya hükümeti tarafından onurlandırıldı. Ve Met’in küratörlerin daha sonra özel danışman olarak hizmet vermelerini yasaklayan bir politikası yok.
Ancak Lerner, satıcının davranışlarıyla ilgili şüphelerin kamuoyuna açıklanmasından sonra yıllarca Latchford ile çalışmaya devam etti. 2012’de federal müfettişler, satıcının bilerek yağmalanmış bir antika satın aldığını söyledi. 2013 yılında, Latchford’un Lerner’in onuruna Met’e verdiği Diz çökmüş Görevlilerin çalındığı tespit edildi. Lerner, satıcının yağmalanmış kalıntılarda kaçakçılık yapmak ve izlerini gizlemek için sahte kaynak belgeleri oluşturmakla suçlanmasından altı ay önce, Haziran 2019’da hala Latchford’a danışmanlık yapıyordu. Dava, uzun süredir insan ticaretinde herhangi bir rolü olduğunu reddeden Latchford’un ölümünden sonra geri çekildi.
Lerner, pek çok müşteriden biri olan Latchford için yaptığı danışmanlık çalışmalarını seyrek olarak tanımladı. Latchford’u bir arkadaş olarak görse de, iddialar ortaya çıktıktan sonra onunla ne yaptığı konusunda ayrımcı hale geldiğini söyledi.
‘Bu büyük bir sorun yaratacak’ diye bağıran bir nesne olsaydı, yapmazdım” dedi.
Müze, Kamboçya öğelerini almadan önce araştırma konusunda yeterli bir iş yapıp yapmadığını ele almayı reddetti, ancak şunları söyledi: “Toplama normları önemli ölçüde değişti ve Met’in bu konudaki politikaları ve prosedürleri sürekli olarak gözden geçiriliyor. son 20 yıl.”
Toek Tik 2021’de kuzey Kamboçya’da eski eserleri bulduğunu hatırladığı yağmalanmış bir tapınak kompleksi olan Koh Ker’de. Kredi… Thomas Cristofoletti
Daha Büyük Bir Kurtarma Girişiminin Parçası
Met’ten eşyaları geri alma çabası, Kamboçya’nın, 1970’lerden 1990’ların sonlarına kadar ülkeyi kasıp kavuran iç savaş ve ayaklanma yıllarında yağmalandığına inandığı yüzlerce eserin iadesini sağlama çabasının öncüsüdür.
Eski tapınak yağmacısı Toek Tik, Kamboçyalı araştırmacılara Kızıl Kmer ordusunda askere alınırken eserler çalmaya başladığını ve daha sonra ülkesinin mirasının organize yağmalanmasında çok sayıda mürettebatı denetlediğini söyledi. Özellikle Toek Tik’in Latchford olduğunu bildiği veya brokerlerin ona kabaca “Lord Ford” anlamına gelen “Sia Ford” adını verdiği bir çok eşya, onları Tayland’daki bağlantılara satan brokerlere getirildi.
O zamanlar, Bangkok’ta bir evi olan Latchford, Khmer eserleri hakkında üç kitap yazmaya devam edecek yerleşik bir koleksiyoncu ve satıcıydı. Kamboçyalı arkeologlar daha sonra, varlığından haberdar olmadıkları eserlerin görüntülerini içeren kitapları incelerken şaşkınlıklarını dile getirdiler. 2012 yılında, UNESCO Phnom Penh başkanı Anne LeMaistre, kitapları “Kamboçya’nın kayıp mirasının envanteri” olarak adlandırdı.
Ancak Latchford’un Kamboçya Ulusal Müzesi gibi kurumlara verdiği büyük hediyeler, herhangi bir rahatsızlığı büyük ölçüde bastırdı.
Met, Lerner’in görev süresi boyunca, elindekileri ikiye katlayarak Kamboçya veya Khmer İmparatorluğu eserlerinden puanlar aldı.
Douglas AJ Latchford, solda ve Martin Lerner, Kamboçyalı yetkililer tarafından Latchford’un bilgisayarında bulunan tarihsiz bir fotoğrafta. Kredi… Kamboçya Hükümeti aracılığıyla
Lerner bir röportajda, Kamboçyalı eserler koleksiyonunu genişletmekle ve onları yaratan kültürün daha geniş bir şekilde takdir edilmesini sağlamakla görevlendirildiğini söyledi. Görev süresinin başlarında, Asya galerilerini gezerken Kamboçya’dan iki üniversite öğrencisiyle tanıştığını hatırladı. Ona sordular, “Dünyanın her yerinden bunları görüyoruz ama ülkemize ne oldu?” dedi.
Asia Society’nin eski başkanı ve müzesinin direktörü Vishakha N. Desai, Lerner’in Met içinde Güney ve Güneydoğu Asya’ya önem verdiğini söyledi. “Bunun için kredilendirilmeli” dedi.
Latchford için, Met’e ürün yerleştirmek bir pazarlama eriğiydi, önemli ve değerli eserleri işleyen bir satıcı olarak konumunu sağlamlaştıran bir bağlantıydı. 1998’de Lerner’in onuruna başka bir heykel daha verdi, ancak ilişkili olduğu birçok eşya gibi ayrıntılı bir kökeni yoktu.
Met yalnızca adını listeledi – önceki sahibi veya nereden edinildiği bilgisi yoktu.
Onlarca yıldır Met’in belirttiği politika, küratörlerin, eserleri edinmeden önce meşruiyetini ve mülkiyet geçmişini desteklemek için ek, mevcut kanıtlar toplaması olmuştur. Kamboçyalı yetkililer, Met’ten gelen bu iç kayıtları incelemek için bir fırsat istedi, ancak geri çevrildi.
Kamboçya Kültür ve Güzel Sanatlar Bakanı Phoeurng Sackona yaptığı açıklamada, “Met’ten külfetli bir görev üstlenmesini istemedik” dedi. müzeye kabul etmeden önce başka bir ülkeden her kültür varlığı üzerinde elde etmiş olduğu politika ve prosedürlerinde.
Met, bu tür belgeleri meşru esas olmaksızın ifşaya tabi olmayan iç iş kayıtları olarak kabul ettiğini söyledi.
Müze Uygulamaları Daha Az Titizdi
Uzmanlar, onlarca yıl önce sadece Met’in değil, birçok müzenin satın alma incelemelerinde daha az gayretli olduğunu kabul ediyor. Bazı küratörler, müzelerin bazı nesneleri alarak Khmer kültürünü karanlıktan ve bir iç savaşın ortasında olası yıkımdan kurtardığını hissettiler.
Lerner, 2000 yılındaki bir makalesinde, bazı durumlarda, eserler pazarının, ailelerini beslemek için onları kazıp çıkaran yerel çiftçilere izin verdiğini söyledi. Son röportajlarda, Latchford gibi satıcıların genellikle nesneleri nereden aldıklarını açıklamak konusunda isteksiz olduklarını ve daha fazlasını öğrenmek için zorlamadığını söyledi.
“Bayilerin kendilerinin iyi niyetine ve dürüstlüğüne güveniyordunuz,” dedi.
Yavaş yavaş, kaynak daha önemli hale geldi, dedi ve onları kabul etmeden önce nesneler üzerindeki araştırmasını genişletti. Ancak bunun müze tarafından belirlenen bir öncelik olmadığını ve tam olarak araştırmak için zaman ve kaynaktan yoksun olduğunu söyledi. Önceki sahibinin adını öğrenmiş olsa bile, takip etmesi genellikle zordu.
“O zaman gerçekten mümkün olanı yaptım ve yapmam bekleneni yaptım” dedi. “Eksik bir sistemdi”
“Kesinlikle Met’teki görev süremin sonuna doğru,” diye devam etti, “daha fazlasını yapabilirdim.”
Kamboçyalı yetkililer, müze küratörlerinin bir iç savaş döneminde antikaları kabul etme konusunda özellikle dikkatli olmaları gerektiğini söylüyor. Lerner, 1997 yılında, kayıp Kamboçyalı arka’nın uluslararası listesinde yer alan bir Khmer dönemi heykelini müzeden iade ettiğinde sorunu fark etti. “Umudum,” dedi o sırada, “bu, diğer heykellerin ait oldukları yere geri dönmeleri için bir emsal ve örnek teşkil edecektir.”
Geçen yıl ölen Toek Tik, Kamboçyalı yetkililere, ülkesinin mirasına verdiği zararı geri almayı umduğu için yağmacı olarak adımlarını takip etmeye istekli olduğunu söyledi. Kredi… Thomas Cristofoletti
Dayanan Bağlar
Lerner, 2003 yılında Met’ten ayrıldıktan kısa bir süre sonra danışman olarak çalışmaya ve Latchford müşterileri için eserler hakkında tavsiye mektupları yazmaya başladı. Her birine birkaç bin dolar ödendiğini söyledi ve yıllar içinde kabaca bir düzine yazdığını tahmin etti. Latchford’un bilgisayarındaki bir banka ekstresi, krupiyenin ayrıca 2011’de Lerner’a 100.000 dolar aktardığını gösterdi; bu, Lerner’in ilk olarak kişisel bir kredi olarak hatırladığı ancak daha sonra bir galerinin, bir nedenle Latchford aracılığıyla kanalize ettiği bir eşya için yaptığı ödeme olarak tanımlandı.
Latchford’un itibarı, ertesi yıl bir federal savcının Sotheby’s tarafından bir antika satışını engellemek için el koyma bildiriminde alıntılanmasıyla düşmeye başladı. Latchford’u yalnızca “Koleksiyoncu” olarak tanımlayan ilanda, satın almadan önce antik eserin yağmalandığını bildiğini söyledi. Latchford, federal yetkililerin güvendiği evrak işlerinin yanlış olduğunu ve satın alma işlemini hiç yapmadığını söyledi.
2013 yılında Met, Latchford’un Lerner’in onuruna bağışladığı 10. yüzyıldan kalma devasa heykeller olan Diz çökmüş Görevlilerini, çalındıklarına dair kanıtlar ortaya çıktıktan sonra iade etti.
Müze, bağışçıların isimleri dışında, kökenleri hakkında çok az kayıt olduğunu kabul etti. Lerner, o sırada kökenlerini araştırmak için ne yapıldığını hatırlayamadı. Ancak, 1971’de eski bir Met direktörü Thomas Hoving tarafından belirlenen kurallarda belirtildiği gibi, onlar hakkında bilgi almak için Kamboçya hükümetiyle iletişime geçmenin bir seçenek olmadığını söyledi.
O zamanlar bir röportajda “Temelde o zaman gönderecek bir hükümet yoktu” dedi. “O zamanlar her şey karmakarışıktı.”
Yine de bazı uzmanlar, Görevlilerin müzeye geliş şeklinin – önce kafalar, sonra birkaç yıl sonra iki gövde olmak üzere dört parça halinde – doğası gereği şüpheli olduğunu söyledi. Almanya, Göttingen’deki Georg-August Üniversitesi’nde kültürel miras yönetimi uzmanı olan Brigitta Hauser-Schäublin, “Kaynakla ilgili net soruların ünlü küratörleri bile çok az rahatsız etmesi şaşırtıcı” dedi.
Bayinin bilgisayarındaki belgelere göre Lerner, yine de Latchford ile çalışmaya devam etti ve ertesi yıl onu Tayland’da gördü. Bilgisayardan gelen bazı e-postalarda Latchford, Lerner’e uzmanın müşterileri için mektuplarda hangi dili kullanacağını umduğunu söyledi. Örneğin, Mart 2016’da, Lerner’e aydınlanmış bir Budist’in bronz bir heykeli veya Maitreya hakkında bir mektup başlatmasını önerdi: “İlk olarak KD Tayland’dan (yaklaşık olarak) 1968’de bu bronz Maitreya’yı ve diğer benzerlerini gördüm. , Spink ve Son London ile birlikteydi.”
Lerner’in mektubu şöyle başlıyordu: “Bu bronz Ayakta Dört Kollu Maitreya’yı (87 cm), 1968 civarında Londra’da Spink and Son’da gördüğümü hatırlıyorum.”
Lerner, değerlendirmelerinde yalnızca doğru olduğuna karar verdiği dili kullandığını ve yalnızca şahsen ya da fotoğraflarda gördüğü nesneleri değerlendirdiğini söyledi. Ara sıra, bir sorun olduğunu düşünürse Latchford’un isteğini reddettiğini söyledi.
Kamboçya’nın yağmalanan eserleri takip etme çabaları, reforma tabi tutulan yağmacı Toek Tik’in iki yıl önce araştırmacıların kendisinin ve ekibinin çalmada parmağı olduğu eşyaları belirlemesine yardım etmeye başlamayı kabul etmesiyle önemli ölçüde arttı. Ülkesindeki birçok kişinin sadece estetik açıdan güzel değil, aynı zamanda ilahi olanla dolu olarak gördüğü nesneleri alarak onlarca yıl boyunca neden olduğu hasarı geri almak istediğini söyledi.
Amerika Birleşik Devletleri’nde, hesabını güvenilir olarak gören federal yetkililer, eşyalarına el koymak için hareket ettikleri üç ayrı davada ifadesini aktardılar. Bu ayın başlarında, ABD’nin New York Güney Bölgesi avukatlığı, Latchford tarafından koleksiyonculara ve Denver Arka Müzesi’ne satılan 30 adet yağmalanmış eserin iade edildiğini duyurdu.
Met, görüşmelerini ABD avukatlık ofisi ile görüşmeyi reddetti, ancak bir açıklamada şunları söyledi: “Federal yetkililerle tamamen duyarlı ve işbirliği yaptık.”
ABD avukatlık bürosunun bir sözcüsü, Met ile herhangi bir görüşme hakkında yorum yapmaktan kaçındı.
Kamboçyalı yetkililer, daha işbirlikçi olduklarını söyledikleri Smithsonian ve Brooklyn Müzesi de dahil olmak üzere diğer müzelerle görüşmelere başladılar. Ancak Met müzakerelerini çok önemli gördüklerini söylediler.
Kamboçya hükümetinin avukatı Gordon, “Met diğer müzeler için standartları belirliyor” dedi ve “bu yüzden bunların tamamen şeffaf olması önemlidir.”
Kitty Bennett araştırmaya katkıda bulundu.
1970’lerde, ansiklopedik koleksiyonunun dünyanın en iyileri arasında kabul edilmesinden çok sonra, Metropolitan Museum of Arka, Güney veya Güneydoğu Asya’da küçük holdingleri olduğunu fark etti. Bir kurum içi tahmin, 60’tan fazla nesnenin sergilenmeye değer olmadığını öne sürdü.
Ancak sonraki yirmi yılda, şimdi bir şehir bloğundan daha fazlasını işgal eden yeni galeriler için yüzlerce eser satın alarak birinci sınıf bir koleksiyon oluşturdu. Muazzam girişim, antik Kamboçya ve Hindistan, Tayland ve Vietnam’ın ihtişamını New York’a getirdi ve burada müzeyi uzun süredir tanımlayan Batı başyapıtlarının yanında gurur duydular.
Bu çabada önemli olan, Khmer arka’da önde gelen bir koleksiyoncu, bilgin ve satıcı haline gelen ve daha sonra Kamboçyalı eserlerin yasa dışı kaçakçısı olarak suçlanacak olan İngiliz-Taylandlı işadamı Douglas AJ Latchford’du.
1983’ten başlayarak, Latchford müzeye 13 eser verdi veya sattı, mütevazı bir miktar ama bir tanesi Khmer heykelinin prömiyer örneklerini içeriyordu. İki hediye, Khmer arka’ya odaklanan Galeri 249’un girişini koruyan, devasa, ikiz taş heykellerin gövdeleriydi, Diz Çökmüş Görevliler. Duvar etiketi, Met’in koleksiyon çalışmalarını yöneten Güney ve Güneydoğu Asya arka küratörü “Martin Lerner onuruna” verildiğini belirtti.
Kamboçyalı yetkililer şimdi bu 13 eşyanın çoğunun çalındığına inandıklarını söylüyorlar. Bu galerideki düzinelerce başka eserin ve diğerlerinin de yağmalandığından şüpheleniyorlar, genellikle 2020’de ölen Latchford tarafından kaçırılıyor. Müzeye gelmeden önce çalınan eşyaları diğer bağışçılara ve satıcılara sık sık sattığına inandıklarını söylüyorlar.
Kamboçya, Galeri 249’un bu köşesinde sergilenen yarım düzine nesnenin yağmalandığından şüphelendiğini söylüyor, buna Douglas AJ Latchford tarafından Met’e verilen iki eser de dahil. Kredi… The New York Times için Jeenah Ay
Kamboçyalılar, iddialarını kısmen reforme edilmiş bir yağmacı hesabına dayandırarak, düzinelerce sanat eserinin iadesi için baskı yapmak için ABD Adalet Bakanlığı’nın yardımına başvurdular. Yağmacı Toek Tik, Met koleksiyonundaki 33 eseri kişisel olarak yağmaladığını ve Latchford ile sık sık iş yapan aracılara sattığını hatırladığı nesneler olarak tanımladı.
Ancak anlaşmazlık, garip bir soğukluğa dönüştü.
Met, yağmalandığı kanıtlanan eşyaları iade etme geçmişine sahip olduğunu, yıllardır Khmer eserlerini gözden geçirdiğini ve bunun sonucunda birkaç kaynağı güncellediğini ve bu bilgiyi Kamboçyalı yetkililere devrettiğini söyledi. Ancak Met, Kamboçya’ya, Met web sitesinde ince sahiplik tarihleri listelenen nesnelere müzenin uygun unvanını destekleyebilecek veya zayıflatabilecek bir dizi dahili belge göstermeyi reddetti.
Bu arada Kamboçyalı yetkililer, yağmalama kanıtlarını müzenin kendisine değil, federal yetkililere devretti.
Met, “Toek Tik’in hesapları bize verilmedi” dedi, “33 öğenin kimliğini de bilmiyoruz. Kamboçya’dan eserlerin çalındığını gösteren kanıtları defalarca talep ettik.”
Galeri 249’da Kamboçya’dan şüphelenilen üç eser yağmalandı. İki (sol üst ve orta) Latchford hediyeleriydi. Üçüncüsü, birlikte yazdığı bir kitapta müzeye hediye olarak listeleniyor, ancak Met farklı, anonim bir bağışçıdan geldiğini söyledi. Kredi… The New York Times için Jeenah Ay
Kamboçya hükümeti avukatı Bradley Gordon, “Met’in Kamboçya’nın ulusal hazinelerine yasal olarak sahip olma hakkına sahip olduğunu kanıtlamak için ispat yükü Met’e ait olmalıdır.”
Kamboçyalı yetkililer, sağlam bir dizi iddiayı sürdürürken, geçen yıl 62 yaşında vefat eden Toek Tik tarafından bazı durumlarda kırk yıl öncesine ait yer ve olayların hatırlanmasına büyük ölçüde güveniyorlar. Onun hesabı ayrıntılıydı ve Kamboçyalılar Bunların çoğunun, diğer hırsızlarla yapılan görüşmeler ve yağmalanan uzak orman tapınaklarında veya Latchford’un gazeteleri arasında bulunan kanıtlarla desteklendiğini söyleyin. Ancak bazen Toek Tik, hepsinin Met’teki bir öğeye kabaca benzediğini düşündüğü birkaç farklı nesne bulduğunu hatırladı.
Kamboçyalı yetkililer, Met yetkililerinin satın almadan önce birçok öğeyi ne kadar kapsamlı bir şekilde inceledikleri konusunda endişeler uyandıran kayıtlar da keşfettiklerini söylüyorlar. Özellikle, toplama çalışmalarına öncülük eden Met küratörü Lerner’in 2003 yılında arka pazar danışmanı olmak için görevinden ayrılmasından kısa bir süre sonra müşterilerinin arasında Latchford’un da bulunduğunu gösteren belgelere atıfta bulunuyorlar.
Kızı tarafından Kamboçya’ya teslim edildikten sonra Latchford’un bilgisayarında bulunan belgeler, Lerner’in uzmanlığını ve eski bir Met uzmanı olarak itibarını Latchford’un satılık ürünlerine yardım etmek için kullandığını gösteriyor. Latchford müşterileri için hazırlanan mektuplarda Lerner, bir vakada Latchford’un kendisinden yazmasını istediği şeyi yakından takip eden bir dil kullanarak, eserlerin değeri ve önemine kefil oldu. Ayrıca birlikte en az bir esere sahiptiler.
Gordon, “Bu ilişki ve bunun Metropolitan’ın Kamboçya kültürel varlık koleksiyonunun meşruiyetine veya eksikliğine nasıl uyduğu hakkında daha fazla bilgi edinmek için sabırsızlanıyoruz” dedi.
Alanında en saygın uzmanlardan biri olan Lerner, bir röportajda, Latchford ile olan iş ilişkisinin Met’ten ayrıldıktan sonra başladığını ve müze için aldığı Latchford eşyalarında herhangi bir leke bilmediğini söyledi. veya daha sonra danışman olarak kefil oldu. Ancak o zamanki diğer küratörler gibi, Latchford’un eserlerini nerede koruduğunu araştırmak için fazla bir şey yapmadığını kabul etti, şimdi pişman olduğu bir pozisyon.
“Şimdi bildiklerimi biliyorsam, muhtemelen Bay Latchford ile bu kadar yakın çalışmamalıydım,” dedi.
Latchford, Lerner’in Met’te çalıştığı 31 yıl boyunca şüpheli bir kaçakçı değil, bir koleksiyoncu ve satıcı olarak kabul edildi. 2008 yılında, Lerner müzeden ayrıldıktan neredeyse beş yıl sonra, Latchford, müzelerine yaptığı bağışlardan dolayı Kamboçya hükümeti tarafından onurlandırıldı. Ve Met’in küratörlerin daha sonra özel danışman olarak hizmet vermelerini yasaklayan bir politikası yok.
Ancak Lerner, satıcının davranışlarıyla ilgili şüphelerin kamuoyuna açıklanmasından sonra yıllarca Latchford ile çalışmaya devam etti. 2012’de federal müfettişler, satıcının bilerek yağmalanmış bir antika satın aldığını söyledi. 2013 yılında, Latchford’un Lerner’in onuruna Met’e verdiği Diz çökmüş Görevlilerin çalındığı tespit edildi. Lerner, satıcının yağmalanmış kalıntılarda kaçakçılık yapmak ve izlerini gizlemek için sahte kaynak belgeleri oluşturmakla suçlanmasından altı ay önce, Haziran 2019’da hala Latchford’a danışmanlık yapıyordu. Dava, uzun süredir insan ticaretinde herhangi bir rolü olduğunu reddeden Latchford’un ölümünden sonra geri çekildi.
Lerner, pek çok müşteriden biri olan Latchford için yaptığı danışmanlık çalışmalarını seyrek olarak tanımladı. Latchford’u bir arkadaş olarak görse de, iddialar ortaya çıktıktan sonra onunla ne yaptığı konusunda ayrımcı hale geldiğini söyledi.
‘Bu büyük bir sorun yaratacak’ diye bağıran bir nesne olsaydı, yapmazdım” dedi.
Müze, Kamboçya öğelerini almadan önce araştırma konusunda yeterli bir iş yapıp yapmadığını ele almayı reddetti, ancak şunları söyledi: “Toplama normları önemli ölçüde değişti ve Met’in bu konudaki politikaları ve prosedürleri sürekli olarak gözden geçiriliyor. son 20 yıl.”
Toek Tik 2021’de kuzey Kamboçya’da eski eserleri bulduğunu hatırladığı yağmalanmış bir tapınak kompleksi olan Koh Ker’de. Kredi… Thomas Cristofoletti
Daha Büyük Bir Kurtarma Girişiminin Parçası
Met’ten eşyaları geri alma çabası, Kamboçya’nın, 1970’lerden 1990’ların sonlarına kadar ülkeyi kasıp kavuran iç savaş ve ayaklanma yıllarında yağmalandığına inandığı yüzlerce eserin iadesini sağlama çabasının öncüsüdür.
Eski tapınak yağmacısı Toek Tik, Kamboçyalı araştırmacılara Kızıl Kmer ordusunda askere alınırken eserler çalmaya başladığını ve daha sonra ülkesinin mirasının organize yağmalanmasında çok sayıda mürettebatı denetlediğini söyledi. Özellikle Toek Tik’in Latchford olduğunu bildiği veya brokerlerin ona kabaca “Lord Ford” anlamına gelen “Sia Ford” adını verdiği bir çok eşya, onları Tayland’daki bağlantılara satan brokerlere getirildi.
O zamanlar, Bangkok’ta bir evi olan Latchford, Khmer eserleri hakkında üç kitap yazmaya devam edecek yerleşik bir koleksiyoncu ve satıcıydı. Kamboçyalı arkeologlar daha sonra, varlığından haberdar olmadıkları eserlerin görüntülerini içeren kitapları incelerken şaşkınlıklarını dile getirdiler. 2012 yılında, UNESCO Phnom Penh başkanı Anne LeMaistre, kitapları “Kamboçya’nın kayıp mirasının envanteri” olarak adlandırdı.
Ancak Latchford’un Kamboçya Ulusal Müzesi gibi kurumlara verdiği büyük hediyeler, herhangi bir rahatsızlığı büyük ölçüde bastırdı.
Met, Lerner’in görev süresi boyunca, elindekileri ikiye katlayarak Kamboçya veya Khmer İmparatorluğu eserlerinden puanlar aldı.
Douglas AJ Latchford, solda ve Martin Lerner, Kamboçyalı yetkililer tarafından Latchford’un bilgisayarında bulunan tarihsiz bir fotoğrafta. Kredi… Kamboçya Hükümeti aracılığıyla
Lerner bir röportajda, Kamboçyalı eserler koleksiyonunu genişletmekle ve onları yaratan kültürün daha geniş bir şekilde takdir edilmesini sağlamakla görevlendirildiğini söyledi. Görev süresinin başlarında, Asya galerilerini gezerken Kamboçya’dan iki üniversite öğrencisiyle tanıştığını hatırladı. Ona sordular, “Dünyanın her yerinden bunları görüyoruz ama ülkemize ne oldu?” dedi.
Asia Society’nin eski başkanı ve müzesinin direktörü Vishakha N. Desai, Lerner’in Met içinde Güney ve Güneydoğu Asya’ya önem verdiğini söyledi. “Bunun için kredilendirilmeli” dedi.
Latchford için, Met’e ürün yerleştirmek bir pazarlama eriğiydi, önemli ve değerli eserleri işleyen bir satıcı olarak konumunu sağlamlaştıran bir bağlantıydı. 1998’de Lerner’in onuruna başka bir heykel daha verdi, ancak ilişkili olduğu birçok eşya gibi ayrıntılı bir kökeni yoktu.
Met yalnızca adını listeledi – önceki sahibi veya nereden edinildiği bilgisi yoktu.
Onlarca yıldır Met’in belirttiği politika, küratörlerin, eserleri edinmeden önce meşruiyetini ve mülkiyet geçmişini desteklemek için ek, mevcut kanıtlar toplaması olmuştur. Kamboçyalı yetkililer, Met’ten gelen bu iç kayıtları incelemek için bir fırsat istedi, ancak geri çevrildi.
Kamboçya Kültür ve Güzel Sanatlar Bakanı Phoeurng Sackona yaptığı açıklamada, “Met’ten külfetli bir görev üstlenmesini istemedik” dedi. müzeye kabul etmeden önce başka bir ülkeden her kültür varlığı üzerinde elde etmiş olduğu politika ve prosedürlerinde.
Met, bu tür belgeleri meşru esas olmaksızın ifşaya tabi olmayan iç iş kayıtları olarak kabul ettiğini söyledi.
Müze Uygulamaları Daha Az Titizdi
Uzmanlar, onlarca yıl önce sadece Met’in değil, birçok müzenin satın alma incelemelerinde daha az gayretli olduğunu kabul ediyor. Bazı küratörler, müzelerin bazı nesneleri alarak Khmer kültürünü karanlıktan ve bir iç savaşın ortasında olası yıkımdan kurtardığını hissettiler.
Lerner, 2000 yılındaki bir makalesinde, bazı durumlarda, eserler pazarının, ailelerini beslemek için onları kazıp çıkaran yerel çiftçilere izin verdiğini söyledi. Son röportajlarda, Latchford gibi satıcıların genellikle nesneleri nereden aldıklarını açıklamak konusunda isteksiz olduklarını ve daha fazlasını öğrenmek için zorlamadığını söyledi.
“Bayilerin kendilerinin iyi niyetine ve dürüstlüğüne güveniyordunuz,” dedi.
Yavaş yavaş, kaynak daha önemli hale geldi, dedi ve onları kabul etmeden önce nesneler üzerindeki araştırmasını genişletti. Ancak bunun müze tarafından belirlenen bir öncelik olmadığını ve tam olarak araştırmak için zaman ve kaynaktan yoksun olduğunu söyledi. Önceki sahibinin adını öğrenmiş olsa bile, takip etmesi genellikle zordu.
“O zaman gerçekten mümkün olanı yaptım ve yapmam bekleneni yaptım” dedi. “Eksik bir sistemdi”
“Kesinlikle Met’teki görev süremin sonuna doğru,” diye devam etti, “daha fazlasını yapabilirdim.”
Kamboçyalı yetkililer, müze küratörlerinin bir iç savaş döneminde antikaları kabul etme konusunda özellikle dikkatli olmaları gerektiğini söylüyor. Lerner, 1997 yılında, kayıp Kamboçyalı arka’nın uluslararası listesinde yer alan bir Khmer dönemi heykelini müzeden iade ettiğinde sorunu fark etti. “Umudum,” dedi o sırada, “bu, diğer heykellerin ait oldukları yere geri dönmeleri için bir emsal ve örnek teşkil edecektir.”
Geçen yıl ölen Toek Tik, Kamboçyalı yetkililere, ülkesinin mirasına verdiği zararı geri almayı umduğu için yağmacı olarak adımlarını takip etmeye istekli olduğunu söyledi. Kredi… Thomas Cristofoletti
Dayanan Bağlar
Lerner, 2003 yılında Met’ten ayrıldıktan kısa bir süre sonra danışman olarak çalışmaya ve Latchford müşterileri için eserler hakkında tavsiye mektupları yazmaya başladı. Her birine birkaç bin dolar ödendiğini söyledi ve yıllar içinde kabaca bir düzine yazdığını tahmin etti. Latchford’un bilgisayarındaki bir banka ekstresi, krupiyenin ayrıca 2011’de Lerner’a 100.000 dolar aktardığını gösterdi; bu, Lerner’in ilk olarak kişisel bir kredi olarak hatırladığı ancak daha sonra bir galerinin, bir nedenle Latchford aracılığıyla kanalize ettiği bir eşya için yaptığı ödeme olarak tanımlandı.
Latchford’un itibarı, ertesi yıl bir federal savcının Sotheby’s tarafından bir antika satışını engellemek için el koyma bildiriminde alıntılanmasıyla düşmeye başladı. Latchford’u yalnızca “Koleksiyoncu” olarak tanımlayan ilanda, satın almadan önce antik eserin yağmalandığını bildiğini söyledi. Latchford, federal yetkililerin güvendiği evrak işlerinin yanlış olduğunu ve satın alma işlemini hiç yapmadığını söyledi.
2013 yılında Met, Latchford’un Lerner’in onuruna bağışladığı 10. yüzyıldan kalma devasa heykeller olan Diz çökmüş Görevlilerini, çalındıklarına dair kanıtlar ortaya çıktıktan sonra iade etti.
Müze, bağışçıların isimleri dışında, kökenleri hakkında çok az kayıt olduğunu kabul etti. Lerner, o sırada kökenlerini araştırmak için ne yapıldığını hatırlayamadı. Ancak, 1971’de eski bir Met direktörü Thomas Hoving tarafından belirlenen kurallarda belirtildiği gibi, onlar hakkında bilgi almak için Kamboçya hükümetiyle iletişime geçmenin bir seçenek olmadığını söyledi.
O zamanlar bir röportajda “Temelde o zaman gönderecek bir hükümet yoktu” dedi. “O zamanlar her şey karmakarışıktı.”
Yine de bazı uzmanlar, Görevlilerin müzeye geliş şeklinin – önce kafalar, sonra birkaç yıl sonra iki gövde olmak üzere dört parça halinde – doğası gereği şüpheli olduğunu söyledi. Almanya, Göttingen’deki Georg-August Üniversitesi’nde kültürel miras yönetimi uzmanı olan Brigitta Hauser-Schäublin, “Kaynakla ilgili net soruların ünlü küratörleri bile çok az rahatsız etmesi şaşırtıcı” dedi.
Bayinin bilgisayarındaki belgelere göre Lerner, yine de Latchford ile çalışmaya devam etti ve ertesi yıl onu Tayland’da gördü. Bilgisayardan gelen bazı e-postalarda Latchford, Lerner’e uzmanın müşterileri için mektuplarda hangi dili kullanacağını umduğunu söyledi. Örneğin, Mart 2016’da, Lerner’e aydınlanmış bir Budist’in bronz bir heykeli veya Maitreya hakkında bir mektup başlatmasını önerdi: “İlk olarak KD Tayland’dan (yaklaşık olarak) 1968’de bu bronz Maitreya’yı ve diğer benzerlerini gördüm. , Spink ve Son London ile birlikteydi.”
Lerner’in mektubu şöyle başlıyordu: “Bu bronz Ayakta Dört Kollu Maitreya’yı (87 cm), 1968 civarında Londra’da Spink and Son’da gördüğümü hatırlıyorum.”
Lerner, değerlendirmelerinde yalnızca doğru olduğuna karar verdiği dili kullandığını ve yalnızca şahsen ya da fotoğraflarda gördüğü nesneleri değerlendirdiğini söyledi. Ara sıra, bir sorun olduğunu düşünürse Latchford’un isteğini reddettiğini söyledi.
Kamboçya’nın yağmalanan eserleri takip etme çabaları, reforma tabi tutulan yağmacı Toek Tik’in iki yıl önce araştırmacıların kendisinin ve ekibinin çalmada parmağı olduğu eşyaları belirlemesine yardım etmeye başlamayı kabul etmesiyle önemli ölçüde arttı. Ülkesindeki birçok kişinin sadece estetik açıdan güzel değil, aynı zamanda ilahi olanla dolu olarak gördüğü nesneleri alarak onlarca yıl boyunca neden olduğu hasarı geri almak istediğini söyledi.
Amerika Birleşik Devletleri’nde, hesabını güvenilir olarak gören federal yetkililer, eşyalarına el koymak için hareket ettikleri üç ayrı davada ifadesini aktardılar. Bu ayın başlarında, ABD’nin New York Güney Bölgesi avukatlığı, Latchford tarafından koleksiyonculara ve Denver Arka Müzesi’ne satılan 30 adet yağmalanmış eserin iade edildiğini duyurdu.
Met, görüşmelerini ABD avukatlık ofisi ile görüşmeyi reddetti, ancak bir açıklamada şunları söyledi: “Federal yetkililerle tamamen duyarlı ve işbirliği yaptık.”
ABD avukatlık bürosunun bir sözcüsü, Met ile herhangi bir görüşme hakkında yorum yapmaktan kaçındı.
Kamboçyalı yetkililer, daha işbirlikçi olduklarını söyledikleri Smithsonian ve Brooklyn Müzesi de dahil olmak üzere diğer müzelerle görüşmelere başladılar. Ancak Met müzakerelerini çok önemli gördüklerini söylediler.
Kamboçya hükümetinin avukatı Gordon, “Met diğer müzeler için standartları belirliyor” dedi ve “bu yüzden bunların tamamen şeffaf olması önemlidir.”
Kitty Bennett araştırmaya katkıda bulundu.