İstishab nedir örnek ?

Huzunlu

New member
[İstishab Nedir? Şüpheci Kafalar İçin Eğlenceli Bir Keşif]

Herkese merhaba! Bugün size felsefi bir kavramdan, İstishabtan bahsedeceğim. Ama korkmayın, bu yazı bir felsefe dersi değil. Tam tersine, karışık terimler yerine kafanızı karıştırmadan, biraz mizah katarak bu kavramı açıklamaya çalışacağım. “İstishab” nedir derseniz, hemen anlatayım: Bu kelime, aslında eski zamanlardan gelen ve biraz "geçmişe yaslanarak" yürümek anlamına gelen bir terim. Ama şimdi bu terimi hayatınıza nasıl entegre edebileceğinizi sorabilirsiniz, değil mi? Hadi gelin, bu yolculuğa birlikte çıkalım!

[İstishab’ın Temel Tanımı: Geçmişi Bugüne Taşımak]

İstishab, felsefede, geçmişteki bir durumun, değişmediği varsayımıyla, şu anki duruma uygulanmasıdır. Yani, eğer bir şey geçmişte doğruysa, hala doğru olduğuna inanmak, sadece "yeni" bir bilgi yoksa. Kulağa felsefi ve karmaşık geliyor, değil mi? Ama işin içine biraz gerçek hayat eklediğimizde çok daha anlaşılır olacak.

Örneğin, diyelim ki uzun yıllardır sağlıklı bir yaşam sürüyorsunuz, düzenli egzersiz yapıyorsunuz ve sağlıklı besleniyorsunuz. İstishab’a göre, bu alışkanlıklarınız geçmişte size iyi gelmişse, bugün de aynı şekilde devam edeceği varsayılabilir. Yani, bir tür “geçmişin sırtına yaslanarak” geleceğe doğru ilerliyorsunuz.

Ama bu, her zaman doğru mu? Hmmm… Tabii ki her şey gibi, burada da bir istisna var!

[Erkeklerin Stratejik Yaklaşımı: Geçmişe Yaslanmak Ama Gerçekten Güvende Olmak]

Şimdi, düşünün: Ozan, sağlıklı yaşam alışkanlıklarıyla ünlü bir adam. Günde 10 kilometre koşar, haftada üç gün spor salonuna gider, sebze-meyve tüketmeye özen gösterir. Geçmişte bu tarz bir yaşam, ona hep iyi sonuçlar getirmiştir. Bu yüzden Ozan, her sabah “Bugün de sağlıklı bir gün olacak!” diyerek yola çıkar.

Bir gün, arkadaşları Ozan’a, “Daha fazla dikkat etsen iyi olur, hava kirliliği arttı, belki sporunuzu biraz azaltmalısın,” derler. Ozan ise hiç tereddüt etmeden, “Hayır, ben istishab yapıyorum! Geçmişte bu şekilde yaşadım, bugüne kadar bir sorun yaşamadım, o yüzden bu şekilde devam etmeliyim,” der.

Ozan’ın bakış açısı tamamen çözüm odaklı ve stratejik. Geçmişte işe yaramış bir yöntem, ona doğruyu ve güveni sunar. Burada İstishab’a göre, geçmişteki başarıyı devam ettirme stratejisi mantıklı gözükse de, bir noktada dış faktörlerin etkisi göz ardı edilebilir. Ozan, stratejisini geçmişin üzerine kurmuş ve "geçmişte ne olduysa o devam eder" yaklaşımını benimsemiş. Ama bu her zaman işe yarar mı? Hangi durumlarda geçmişin gücüne dayanmak bir hata olabilir?

[Kadınların Empatik Yaklaşımı: Geçmişi Bugüne Taşımak Ama Biraz Düşünmek]

Eda ise tam tersi bir karakter. Ozan’ın aksine, Eda geçmişteki doğru kararlarının bugünkü durumu mutlaka etkilemediğine inanır. Eda, geçmişte sağlıklı yaşamı sürdürdüğü dönemde gerçekten kendini iyi hissetmiş olabilir, ama bir noktada değişim ve farklılıkların da önemini kavrar. Kendi sağlığına özen gösterirken, dış dünyayı da göz önünde bulundurur.

Bir gün Eda, aynı arkadaşlarıyla bir sohbet eder ve onlara der ki: "Evet, istishab önemli bir şey, ama bazen geçmişin bize sunduğu öğretiler, her yeni duruma uygulanamayabilir. Hava değişiyor, belki koşu programımı biraz değiştirmeliyim." Eda’nın yaklaşımı, empatik ve ilişki odaklıdır. Geçmişin ona sunduğu rehberliği takdir etse de, mevcut durumu göz önünde bulundurarak kararlar alır.

Eda, belki de Ozan’a göre daha dikkatli ve içsel bir bakış açısına sahiptir. Geçmişteki alışkanlıkların bugünü nasıl etkileyebileceğini düşünürken, Ozan’ı bazen, “Peki ya şuan ne oluyor?” diyerek hatırlatabilir. Eda, geçmişi göz ardı etmeyen ama şu anı ve değişen koşulları da önemseyen bir yaklaşıma sahiptir.

[İstishab’ın Toplumsal Boyutu: Geçmişin Etkisi ve Toplumun Değişimi]

İstishab, sadece bireysel düzeyde değil, toplumsal düzeyde de ilginç sonuçlar doğurabilir. Her toplumun kendi tarihi, kültürel mirası ve gelenekleri vardır. Bu geçmiş, toplumu şekillendirir ve pek çok kişi için istishab, "geçmişten bugüne taşınan geleneklerin devamı" anlamına gelir.

Ancak, toplumsal değişimler bazen geçmişin sabırlı ve katı geleneklerinden sıyrılmayı gerektirir. Örneğin, kadın hakları mücadelesi, geçmişteki kalıplara meydan okuyan bir örnektir. Kadınlar, uzun yıllar boyunca geçmişin geleneksel rollerine bağlı kalmışken, bugün geçmişin etkilerini sorgulayarak toplumsal normlara karşı duruyorlar. Bu, İstishab’ın toplumsal düzeydeki yetersizliklerini ve değişim gerekliliğini ortaya koyar.

[İstishab’ı Kullanarak Hızlı Çözüm: Geçmişin Gücüne Güvenmek]

Peki, istishab her zaman doğru mu? Cevap aslında biraz belirsiz: Geçmişin doğruları, bugüne aktarılabilir ama bazı durumlarda değişen koşullar, geçmişin geçerliliğini yitirebilir. Ozan gibi bireyler, stratejik bir bakış açısıyla geçmişteki sonuçlardan güven alabilirler. Eda gibi kişilerse, daha dikkatli ve empatik bir yaklaşım benimseyerek, geçmişin değil, mevcut durumun önemini vurgularlar.

Ve burada bir soru ortaya çıkıyor: Geçmişin bize sunduğu güven, her yeni durumda geçerli olmalı mı, yoksa bazen yeniliklere açık olmalı mıyız?

İstishab’ı kullanırken belki de şu noktada durmak gerekiyor: Geçmişin öğrettikleri bizi güvenli bir şekilde ileriye taşıyabilir, ama bazen yeniliklerin ve değişimlerin de arkasında durmalıyız. Sonuçta hayat, sadece geçmişi tekrar etmek değil, her gün yeni bir şeyler öğrenmektir. O zaman gelin, geçmişi bir yastık gibi kullanıp uyuyalım, ama uyanıp da gerçeklerle yüzleşmeye hazır olalım!

Sizce istishab’ın en iyi kullanıldığı yerler nereler olabilir? Geçmişin gücüne güvenmek mi, yoksa değişime adapte olmak mı? Hadi, bu konuda sizin fikirlerinizi duymak çok isterim!
 
Üst